Macht & Pracht

1734

Groninger Boegbeeld 17: Wilhelmus Schortinghuis

Gereformeerd predikant en piëtist

Schortinghuis (1700-1750) heeft, na zijn opleiding in Groningen, als predikant gewerkt in Weener (1724) en Midwolda (1734). 

In Oost-Friesland is hij gewonnen voor het piëtisme. Dit is een uit Engeland en Duitsland naar Nederland overgewaaide geestelijke stroming die de nadruk legt op persoonlijke vroomheid en innerlijke geloofsbeleving. Begrippen als vrome levenswandel, inkeer en zondebesef staan centraal. Het piëtisme zet zich sterk af  tegen de gangbare leerstellige prediking met de nadruk op het woord. 

Schortinghuis ontpopt zich tot één van de grote propagandisten van het piëtisme en krijgt grote invloed en sterke aanhang in het Oldambt en het oosten van de provincie. Zijn boek Het Innige christendom wordt het standaardwerk van de 18e-eeuwse piëtisten in heel Nederland. In dit werk heeft Schortinghuis het over de ‘vijf nieten’: ik wil niet, ik kan niet, ik weet niet, ik heb niet, ik deug niet. Kortom, de mens is een beklagenswaardig creatuur.