Groningen Stad

1960

Hou 't was - Jan Berends, vrachtrijder

Jan Berends is 70 jaar en geboren in Lettelbert. Vanaf 1960 zat hij in het vervoer. In 1954 moest je een vakdiploma hebben als je in het transportwezen werkte. Zijn vader had en kreeg dat diploma niet en toen heeft Jan tijdens militaire dienst een schriftelijke cursus gevolgd en zijn middenstandsdiploma gehaald. Zo behaalde hij zijn vakdiploma, anders had het bedrijf niet verder gekund.

De diploma’s binnenlands vervoer en internationaal vervoer haalde Jan ook meteen. Hij en zijn vader onderhielden een lijndienst Groningen - Utrecht op maandag, woensdag en vrijdag. Dinsdag, donderdag en zaterdag zaten ze in de Stad. In hun vrachtwagentje van zes ton vervoerden ze soms wel twee keer zoveel lading.

´s Nachts tegen een uur of drie of vier vertrokken ze. De wegen waren nog niet zo goed als nu. ´s Avonds laat kwamen ze  dan weer thuis. Vader en zoon moesten dan nog warm eten.

Die bodes stonden in het begin door de hele stad: op de Vismarkt, het Zuiderdiep en de Ossenmarkt. Op een gegeven moment is op een stuk terrein van het ziekenhuis een Bodenparkeerterrein aangelegd met een opslagloods. Daar was ook nog een paardenstal bij in het begin, voor de bodes die met paard en wagen kwamen. Later kwamen er meer loodsen bij. Maar eigenlijk was het bedoeld als parkeerterrein voor de bodes om hun spullen in ontvangst te nemen. Op de grond lag een steen met een nummer erop en zo had iedere bode zijn eigen plaats. De bodes gingen op een transportfiets de stad in met hun spullen en de auto’s bleven daar staan.

Als iemand iets moest afleveren bij een boderijder, legden ze dat dan in de wagen van de bode, die dan tegen het middaguur weer terugkeerde. Wat aangeboden werd, werd meegenomen. Van alles. Soms was het zaak een afnemer niet bij de wagen te laten komen als die bijvoorbeeld kaas wilde en de wagen van binnen naar carbolineum rook, wat tegelijk ook meegenomen werd! Als iemand iets niet meer wilde hierom, hielpen de boderijders elkaar. Dan nam iedereen bijvoorbeeld een kaas mee. Berends vertelt nog een andere anekdote over bitterkoekjes voor puddingfabriek Polak die in een wagen met carbolineum had gestaan en die Polak hierom niet meer wilde. Tijdenlang at Berends toen thuis bitterkoekjespudding.

Hou 't was is een serie interviews met oudere Groningers, meestal in het Gronings, over hun beroep of iets dat ze hebben meegemaakt in het verleden, in 2009 uitgezonden op RTV Noord.