Pioniersgeest

1647

Groninger Boegbeeld 10: Adriaan Geerts Wildervanck

vervener en stichter van Wildervank

De in Groningen geboren Adriaan Geerts (1605-1661), later voegde hij Wildervank aan zijn naam toe, geldt als de stichter van Wildervank (en Veendam). Hij is in de Stad werkzaam als schrijver, solliciteur (verzorger van legeronderdelen), pachter van het Raad- en Wijnhuis en handelaar in drank en tal van andere waren. 

Hij trouwt met Grietien Jansen, die zich later Margaretha Hardenberg gaat noemen. In de jaren’40 verhuist het echtpaar naar Pekela en weet in 1647 het enige veengebied (de Wildervankster venen) dat nog niet in handen van de Stad is voor de neus van de ‘stedelijke vroede vaderen’ weg te kapen.

Wildervank heeft bijzonder hoge verwachtingen van de vervening, maar hij verslikt zich vooral in de kosten van de infrastructuur. Hij slaagt erin van een Amsterdamse koopman een hypotheek te verkrijgen van 250.000 gulden (een voor die tijd onvoorstelbaar bedrag); het onderpand, de venen, wordt becijferd op een waarde van tenminste 700.000 gulden. Desondanks blijven de financiële verplichtingen te zwaar en een deel van de venen moet aan Amsterdamse kooplieden worden verkocht. In 1661 overlijden de echtelieden en worden bijgezet in hun eigen grafkelder van de kerk, waarvan Wildervank in 1659 de eerste steen heeft gelegd. Over de erfenis is nog jarenlang geruzied.

<p>Schuldbekentenis Wildervanck, detail, 1655, RHC Groninger Archieven (1-3228)</p>

Schuldbekentenis Wildervanck, detail, 1655, RHC Groninger Archieven (1-3228)