Groningen Stad

1815 tot 1939

Hero Jan en Grietje Hooghoudt als grondleggers van een familiebedrijf

Het moet ergens in een keldertje in de Oosterstraat in Groningen geweest zijn. Daar verspreidde de geur van citroen of bessen zich steeds vaker door de straat. Onder het straatoppervlak bevond zich een bescheiden likeurstokerijtje. Daar werden de eerste flessen gevuld met likeuren en dranken. Wat de toekomst precies voor hen in petto had, wisten Hero Jan en Grietje Hooghoudt niet. Maar 1888 zou het jaartal worden dat aan het begin lag van een geschiedenis van een belangrijk Gronings familiebedrijf.

Zowel Hero Jan als Grietje, waren echte Groningers. Hero Jan werd geboren op 19 mei 1861 in Sappemeer als zoon van een koopvaardijschipper. Het latere werk van zijn vader, als kastelein op het Hoge Huis in Slochteren, zal bij Hero Jan wellicht meer indruk hebben gemaakt. Grietje Boer was geboren in hetzelfde jaar als Hero Jan, eveneens in Sappemeer, als dochter van een brood-koek-bakker. In zijn tienerjaren had Hero Jan de ambitie om kruidenier te worden. Daarvoor vertrok hij op vijftienjarige leeftijd naar de stad Groningen om in de leer te gaan bij koopman Harmannus Smith in de Poelestraat. Na die eerste leerjaren keerde hij weer terug naar Slochteren.

In een aantal opvolgende jaren, waarin Hero Jan in Amsterdam woonde, ontdekte hij zijn roeping in het stoken van alcoholische dranken. Hij keerde terug naar de stad Groningen en opende een likeurstokerijtje in de Oosterstraat. De zaken gingen kennelijk direct voor de wind, want al in het daaropvolgende jaar bleek het keldertje te klein voor ‘Hooghoudt’. Daarop besloot Hero Jan een ‘winkelbehuizing’ aan de Groote Kromme Elleboog te kopen, die ze een half jaar later zouden kunnen betrekken. Maar eerst maakte hij tijd vrij voor privézaken, op 30 oktober 1889 trouwde hij in Sappemeer met zijn Grietje.

Verkoopstrategie

Iets meer dan een half jaar later, op 1 mei 1890, konden ze hun bedrijf aan de Grote Kromme Elleboog openen. Voor in het pand richtten ze een verkooppunt voor hun waren in, achter zetten ze een kleinschalige productie van likeuren op. Ze experimenteerden volop met verschillende smaken en het gebruik van verschillende soorten fruit, schillen, zaden en kruiden. De reacties die ze van klanten kregen in de winkel, zetten ze direct in door de recepten in de stokerij aan te passen. Voor het startende bedrijfje bleek deze strategie erg waardevol.

Familiebedrijf

Op 2 april 1892 werden Hero Jan en Grietje verblijd met de komst van hun eerste zoon, Sijne Barend. Bij de inschrijving van zijn geboorte werd vader Hero Jan opgetekend als ‘likeurstoker’. Langzamerhand groeide de bekendheid van de naam Hooghoudt en nam de afzet van drank aan cafés in de stad Groningen toe. Om de bekendheid verder op te voeren, begonnen Hero Jan en Grietje in 1893 met het verspreiden van reclame-affiches. Op de zelfgemaakte affiches stond de tekst: ‘Hier worden uitsluitend de dranken geschonken van de Fa. H.J. Hooghoudt Groningen’. Enkele jaren later, op 26 maart 1896, werd de basis voor voortzetting van het bedrijf verstevigd met de geboorte van een tweede zoon, Ludolf Wietse.

'De timmerman'

Nog geen twee jaar later moest het jonge gezin afscheid nemen van vader Hero Jan. Hij overleed op 14 januari 1898 aan een longontsteking. Het was nu aan Grietje om het bedrijf zo goed mogelijk voort te zetten voor haar zoons. Grietje werd één van de weinige vrouwen in de ondernemerswereld, en voerde haar taak met verve uit. In 1903 won ze op de wereldtentoonstelling voor Nijverheid&Kunstindustrie aan de Korreweg, een zilveren medaille voor Hooghoudts ‘Boerenjongens’. Dankzij de inspanningen van Grietje, bleef de omzet stijgen en werd het assortiment steeds verder uitgebreid. In het pand aan de Groote Kromme Elleboog was ze telkens aan het zoeken naar mogelijkheden om het bedrijfspand uit te breiden. Daarom kreeg ze de bijnaam de ‘Timmerman’.

Overname

Toen het pand aan de Groote Kromme Elleboog ook te klein bleek voor Firma Hooghoudt, besloot Grietje een nieuw bedrijfspand te openen in de Nieuwe Ebbingestraat. Vanaf hun tienerjaren draaiden de zoons van Grietje volledig mee in het bedrijf. Na Grietjes overlijden in 1933, namen zij het bedrijf van haar over. De zoon van Ludolf Wietse, Hero Jan jr., was de derde generatie die het bedrijf leidde. Zijn zoon Bert is heden ten dage de vierde generatie Hooghoudt die het bedrijf bestiert.

<p>Het pand van Hooghoudt aan de Ebbingestraat, 1987. - Foto: K.A. Gaasendam,&nbsp;<a href="http://www.beeldbankgroningen.nl" target="_blank">www.beeldbankgroningen.nl</a> (1785-23350)</p>

Het pand van Hooghoudt aan de Ebbingestraat, 1987. - Foto: K.A. Gaasendam, www.beeldbankgroningen.nl (1785-23350)