Het verzet in de Pekela's
In de gemeente Pekela zijn 16 Stolpersteine gelegd voor verzetsleden in Oude en Nieuwe Pekela. Het initiatief voor deze legging komt van Werkgroep Stolpersteine Pekela, die eveneens 131 stenen heeft gelegd voor de Joodse slachtoffers aldaar.
Het verzet in Oude en Nieuwe Pekela kent vele gezichten. De communisten zijn met hun verzetsblad Noorderlicht bijzonder actief. Niet alleen in Oost-Groningen, maar in heel Noord-Nederland wordt het blad illegaal verspreid. Al in het begin van de oorlog, tussen maart en oktober 1941, arresteert de Duitse bezetter colporteurs van het blad. In Oude Pekela moeten vijf communisten hun bijdrage aan het verspreiden van Noorderlicht uiteindelijk met de dood bekopen.
Geloof
Verzet is er ook om godsdienstige redenen. Katholiek, hervormd, gereformeerd of baptist, gehoorzaamheid aan het Woord van God is onverenigbaar met de ideologie en daden van het Hitler regime, zo is de redenatie. En dus verzetten velen zich tegen de Duitse bezetter, ieder op zijn eigen wijze. In Oude en Nieuwe Pekela worden twee verzetsmensen met een katholieke en zes met een protestantse achtergrond slachtoffer van het naziregime.
Pacifisme
Soms is het verzet niet ideologisch getint, maar spelen individuele motieven een rol. In Boven Pekela is van één persoon bekend dat hij sympathiseert met het pacifisme en ondanks waarschuwingen het pacifistisch symbool (het gebroken geweertje) blijft dragen. Ook hij overleeft de verschrikkingen in de concentratiekampen niet.
In de hele provincie Groningen komen 393 verzetsmensen om. Dat is 20 procent van het totale aantal verzetsmensen. Dat dit percentage zo hoog is komt door het buitengewoon wrede optreden van de SD in Groningen. In de beide Pekela’s worden 16 verzetsmensen gedood. Dat is voor een kleine gemeente als Pekela veel.
Portret van een verzetsman: Kornelus Baas
Geboren: 28 juli 1893, Oude Pekela
Vermoord: 22 maart 1943, Flossenbürg (Beieren)
Kornelus Baas was raadslid van de CPN en actief in de verzetsgroep Noorderlicht...