Meer dan 60 jaar is Knigge & Co, later KNICOS, na de aardappelmeel- en strokartonfabrieken, één van de grootste werkgevers in de regio. Bovendien op meubelgebied een begrip in Stadskanaal en ver daarbuiten. Het is 1919 als Jans Knigge de zaak, waar hij als verkoper werkzaam is, overneemt. Dat doet hij samen met compagnon en geldschieter Hendrik Eerkens. Ondanks een grote brand in de prille beginperiode verloopt de start voortvarend. Toch besluiten de compagnons in 1926 al uit elkaar te gaan. De reden is onbekend, maar het gebeurde in goede harmonie. Knigge blijft op de oude plek en Eerkens begint een eindje verderop een nieuw bedrijf, WAKO, ook geen onbekende werkgever in Stadskanaal.

Een grote familie

Jans Knigge moet op zoek naar een nieuwe compagnon én naar personeel, omdat een deel van de werknemers met Eerkens meegaat. Die compagnon vindt hij in de wethouder van Wildervank, groot-grondbezitter H.J. Knigge, voor zover bekend geen naaste familie. Wat personeel betreft heeft Jans juist wel een duidelijke voorkeur voor familieleden en familie daarvan. Die willen graag bij hem aan de slag, want het werk in de turfwinning loopt terug en in de landbouw zet de mechanisatie door.
De vader van Klaas Meijer behoorde ook tot de 'werknemersfamilie' van Knigge. Hij was meubelmaker en later werkplanner. Het gezin huurde een dienstwoning vlak naast de fabriek, voor f3,50 per week.

Crisisjaren

Klaas: "Kon je in de crisistijd bij een boer twaalf gulden verdienen, bij Jans kreeg je er twintig. Hij regelde vaak een woning, werknemers kregen spaanders mee voor de kachel thuis en er was een vakantiehuisje op Ameland, waar werknemersgezinnen vakantie konden vieren. Ook aan Zwembad Noord, dat vlak naast de fabriek werd aangelegd, zal hij vast hebben bijgedragen. Het hielp in ieder geval wel bij het aantrekken van personeel, zo'n zwembad vlakbij. In de jaren dertig was een kwart van de werknemers directe familie!"

Opnieuw beginnen

In 1934 wordt het bedrijf opnieuw getroffen door een grote brand. De oorzaak is vrijwel zeker brandstichting. De werkzaamheden worden tijdelijk verplaatst naar de schuur achter Klokkenspeciaalzaak De Groot aan het begin van de Handelsstraat. De brandstichters, die ongetwijfeld iets anders voor ogen hadden, zien een supermoderne fabriek herrijzen. De draad wordt weer opgepakt, met meer personeel, een uitgekiend houtaankoopbeleid en het bedrijf kan zelfs verder zonder compagnon als de overeenkomst met H.J. Knigge in 1936 afloopt.
In 1941 overlijdt Jans Knigge, veel te vroeg, 51 jaar oud. Hij wordt opgevolgd door zoon Harm, die zijn beleid voortzet en de wind aanvankelijk mee heeft.

Aan de vandiktebank

Klaas: "Harm, nog maar een broekie van twintig, erfde een moderne fabriek met een goede naam. De economie trok aan en het fabriekspaard kon worden vervangen door een truck met oplegger. Je moest vakman zijn en anders werd je het wel bij Knigge. Veel werk gebeurde met de hand, met gutsen en beitels. De meubels werden gelijmd met beenderlijm, die op spaanderkachels werd verhit. Achter op ons erf was de buigerij, waar nat hout in de juiste vorm gebogen werd. Als jongetje van twaalf werkte ik voor een kwartje per uur in de houtopslag. Vanaf mijn vijftiende mocht ik meehelpen op de machineafdeling, aan de schuurwals of de vandiktebank."
Toch koos Klaas niet voor een carrière in de fabriek, maar voor de kweekschool in Assen. "Maar ik was in mijn vrije tijd veel in de fabriek te vinden. In mijn diensttijd maakte ik 's avonds de controleronde door de fabriek na sluitingstijd. Dat sprak vanzelf."

Sociaal en warm

Midden jaren zestig gaat het langzaam bergafwaarts met N.V. KNICOS, zoals het bedrijf inmiddels heet. De markt voor traditionele meubelen loopt terug. Tel daar de opkomst van Deense import en een verkeerd ingeschatte order van het Amerikaanse leger in Duitsland bij op. De overname door Boll & Sharp uit Wolvega brengt niet de redding waarop was gehoopt en in 1982 gaat het bedrijf alsnog failliet.
Maar in veel families Knigge en Meijer zal met respect gesproken worden over de sociale en warme werkgever die Knigge & Co voor hen is geweest.