Groningen Stad
1989 tot 2019
Stadspromotie: van vlugschriftje tot doeltreffende slagzin
Eind negentiende eeuw werd het concept stadspromotie geboren waarbij ook Groningen niet achterbleef. Op allerlei wijzen werd Groningen op de kaart gezet en daarvoor werden vele middelen uit de kast getrokken. Voor reizigers uit Holland en den vreemde laat Groningen zich al jaren van haar beste kant zien. Een schot in de roos bleek de campagne die op 8 november 1989 werd gelanceerd, nu dertig jaar geleden. De slagzin Er gaat niets boven Groningen staat als een huis en blijkt nog steeds waardevol.

De presentatie van de nieuwe 'G' en de rest van de huisstijl op 31 oktober 2019. – Foto: Stella Dekker, De Verhalen van Groningen
Het werd voor het eerst duidelijk dat de komst van ‘vreemdelingen’ naar de Stad begeleiding nodig had, toen de Rijksuniversiteit haar 275-jarig bestaan vierde in 1889. Duizenden feestvierders kwamen naar de Stad en de opvang voor hen schoot danig te kort. Na kort beraad werd daarom in 1890 de ‘Vereniging tot bevordering van het vreemdelingenverkeer in Groningen en omstreken’ opgericht, kortweg Vereniging voor Vreemdenlingenverkeer. Een van de eerste kerntaken die de vereniging op zich nam, was de feestelijke opening van het nieuwe Hoofdstation in de Stad. Een volgende belangrijke onderneming was de organisatie van de Wereldtentoonstelling in Groningen, waar bijna 300.000 bezoekers op af kwamen. Na de Eerste Wereldoorlog kwam in 1925 een vlugschriftje uit met wandelroutes en tips voor bezoekers. De vereniging opereerde in de jaren daarna steeds professioneler en begin jaren 1940 werd het merk VVV officieel vastgelegd.
Na de Tweede Wereldoorlog kon de VVV in 1954 melden dat het aantal toeristen dat de Stad bezocht aanzienlijk steeg. Vanuit de hele wereld kwamen bezoekers naar Groningen: van Australië tot Amerika en van Zuid-Afrika tot Noorwegen. In datzelfde jaar kreeg de vereniging van de gemeente Groningen een loods toegewezen in de Stad en had het daarmee voor het eerst een eigen onderkomen. Ongeveer tien jaar later mocht de vereniging de loods verlaten en intrekken in het Goudkantoor op het Waagplein. Ook daar werden gouden tijden beleefd waarbij het toerisme sterk aantrok. Speerpunt was de lancering van het project Groene Kustweg, een route langs de kusten van Denemarken, Duitsland en Nederland.

Advertentie in NRC Handelsblad, 1994.
Campagne
Ondanks belangrijk en doeltreffend werk van de vereniging bleef Groningen qua bekendheid achter bij andere steden in het land. In de jaren 1980 bleek uit onderzoek dat Groningen de minst bekende provincie van ons land was. Groningen trok nog geen procent van de nationale toeristenstroom, dus het was tijd voor actie. Met een budget van 4,5 miljoen gulden werd een promotiecampagne opgezet om het tij te keren. Het voornaamste doel van de campagne was het aantrekken van bedrijven naar Groningen. Maar ze was ook bedoeld om Groningen bekender te maken onder groot publiek. De campagne zou drie jaar duren en kreeg de naam Er gaat niets boven Groningen.
Televisiespotjes
In 1993 kreeg de campagne een tweejarig vervolg, dit keer ook gericht op de Groningers zelf. In het kader van de tweede promotiecampagne Er gaat niets boven Groningen, werd in 1994 iedere werkdag een televisiespotje uitgezonden. In elk van de 15 verschillende filmpjes werd één aspect van de stad en provincie Groningen belicht. Elk filmpje werd afsloten met de woorden ‘Er gaat niets boven Groningen’, ingesproken door de Commissaris van de Koningin Henk Vonhoff. Het aanzien van Groningen verbeteren was het beoogde doel. Een ander onderdeel van de campagne was een project met de tjalk Voorwaarts Voorwaarts. Het schip trok door het land en meerde af in een aantal grote steden van ons land. Aan boord vonden ontmoetingen plaats met bedrijven die overwogen naar Groningen te verhuizen. Gastheer van het schip was tevens Vonhoff en zo werden contacten gelegd met politici en mensen uit het bedrijfsleven.

Het bekende logo, in gebruik tot en met 2019.
Grote bekendheid
De twee campagnes bleken een groot succes. De vereniging zette de promotie van Groningen voort, met verschillende thuisbases, vanaf 2000 vanaf de Grote Markt. In 2003 werd de VVV onderdeel van Stichting Marketing Groningen. De slagzin Er gaat niets boven Groningen groeide uit tot de bekendste stadsslagzin van Nederland. Uit een onderzoek dat gedaan werd in 2010, bleek dat twintig procent van de Nederlanders de slagzin spontaan op kan noemen. Ook voor de inwoners van Groningen hadden de campagnes en andere vormen van Groningen-promotie zijn vruchten afgeworpen. In geen andere stad hadden inwoners zoveel waardering voor en binding met hun Stad, zo bleek uit onderzoek in 2011. In datzelfde jaar werd een kleine VVV-winkel geopend op de Grote Markt in de vorm van een stadsbalkon.
Het nieuwe merk Groningen
Marketing Groningen heeft in 2018-2019 met meer dan 200 Groningers een nieuwe huisstijl voor Groningen ontwikkeld. Natuurlijk is de niet weg te denken Er gaat niets boven Groningen gebleven, maar de bekende zin gaat vanaf nu samen met een goed verhaal. Een verhaal over identiteit, aspiraties en de bijzondere combinatie van Stad en Ommeland. Een krachtig verhaal om met elkaar te vertellen. Het verhaal is samen met Groningse makers vertaald naar een echt Groningse huisstijl. Met bijvoorbeeld nieuwe logo's, een eigen kleurenpalet en een handgemaakt lettertype genaamd Gronika. Dit lettertype is ontworpen door Jelmar Geertsma en een eerbetoon aan de Groningse graficus Wim Crouwel (1928-2019).
De VVV-winkel zal eind november 2019 als Groningen Store worden geopend in het Forum Groningen. Je kunt er nog steeds voor alle gebruikelijke dingen terecht, maar er zijn ook veel mooie nieuwe producten te vinden. Alles wat je straks kunt kopen in de VVV heeft een goed verhaal. De producten zijn duurzaam, typisch Gronings en gemaakt en bedacht door Groningers.
Kortom: Stadspromotie Groningen is klaar voor de toekomst.


De G, in lettertype Gronika. - Foto: Marketing Groningen