100 jaar vrouwenkiesrecht

1888 tot 1931

Alida Pott: een bescheiden kunstenares

Alida Pott (1888-1931) mocht zich als één van de eerste vrouwen lid noemen van de Groninger Kunstkring De Ploeg. Ze werd echter niet gezien als een toonaangevende kunstenares van ditzelfde collectief, maar is dat wel terecht? Pas na de dood van haar man George Martens ontdekten haar zoons de grote invloed die hun moeder heeft gehad op het Groninger kunstenaarscollectief.

Alida (Ali) Pott werd op 8 januari 1988 samen met haar tweelingzusje Titia geboren in Groningen. Ze had één oudere broer Jan. Haar ouders Pieter Hendrik Pott en Lamberta Gerrechiena Heikens hadden een winkel in hoeden en petten aan de Brugstraat 28 in Groningen. Pott groeide op in een welvarend gezin en ze volgde na haar middelbare school een kunstopleiding aan de Groninger Academie Minerva.

De Ploeg

Nadat ze in 1912 als tekendocente afstudeerde aan de Haagse Tekenacademie, keerde Alida Pott terug naar Groningen. Twee jaar later ging ze werken als tekenlerares op de Kweekschool voor onderwijzeressen. Vanaf 1918 werd ze lid van het kunstenaarscollectief De Ploeg en daarin vervulde ze verschillende bestuursfuncties. Tussen 1919 en 1921 was ze bijvoorbeeld secretaris. Tot 1925 nam ze steevast deel aan de tentoonstellingen van de Ploeg in de zalen van Pictura en Kunsthandel Ongering. Pott trouwde in 1922 met George Martens en kreeg met hem twee zoons, Thijs en Rob. George was tevens lid van de Groninger Kunstkring.

<p>Alida Pott (links op de foto).&nbsp;Foto P. Kramer, Groninger Archieven</p>

Alida Pott (links op de foto). Foto P. Kramer, Groninger Archieven

Bescheidenheid

Vanaf 1925 verdwijnt Alida Pott vrijwillig in de schaduw van haar man. Ze was niet iemand die graag roem wilde en gedroeg zich teruggetrokken. Bovendien merkte ze op dat haar actieve rol als vrouw in dergelijke kringen niet door iedereen erg gewaardeerd werd. Later zei ze hierover: “Vrouwen met grote energie worden door veel vrouwen onsympathiek en door mannen onvrouwelijk genoemd”.

Pott werkte daarom zelf mee aan het imago van een niet-toonaangevend Ploeglid. Ze was kostwinner, had een zwakke gezondheid en was bescheiden. Het feit dat ze weinig van haar werk signeerde bevestigde dit. Mede door haar zwakke gezondheid exposeerde ze weinig, was het aantal reacties miniem en bleef ze dus altijd bekend als ‘de vrouw van’.

Ontdekking

Er was een lange tijd veel onbekend over Pott’s werk, totdat haar man George overleed in 1979. Na zijn dood kwamen zoons Thijs en Rob erachter dat hun vader veel werk van Pott verborgen, dan wel bewaard had. Ze zetten zich in voor meer bekendheid van het kwalitatief hoogstaande oeuvre van hun moeder. Pas na 1980 kreeg het een beetje de aandacht die het verdiende met tentoonstellingen door het hele land, echter stond het werk van Pott ook daar geregeld in de schaduw van het werk van George. Als later het notulenboek van de Ploeg openbaar wordt, bleek dat Alida Pott een belangrijke rol speelde binnen het kunstenaarscollectief.

Moderne, artistieke geest

Pott was een kunstenares met een uitgesproken, moderne visie. Ze ontwikkelde een expressionistische stijl die veel verfijnder was dan die van haar Ploeg-collega’s. Ze beheerste daarnaast veel andere technieken met aquarellen als haar specialiteit. Alida Pott had het misschien zelf liever niet zo gezien, maar uiteindelijk werd ze alsnog bekend als bijzondere, artistieke geest uit Groningen.