In 1929 werd in het Nieuwsblad van het Noorden de een nieuwbouwproject aangekondigd, waarvan 'het gebouw de naam Grand Theatre zal dragen en de eigenaar voornemens is er de beste films te laten draaien'. In datzelfde jaar wordt begonnen met de bouw met elementen uit de art-déco en de Amsterdamse School, naar een ontwerp van de Britse architect G. Saville. Het zou de vierde grote bioscoop worden in de stad, naast Luxor in de Herestraat, de Beurs aan het Akerkhof en Cinema Palace, eveneens aan de Grote Markt.

Stadjers waren niet onverdeeld gelukkig met de aanblik van deze moderne nieuwe gevel aan de Grote Markt. In de pers wordt gesproken van een massale grijze steenklomp, waarvan 'wij de gevel niet erg fraai kunnen vinden'. Het exterieur daargelaten, werd de nieuwe bioscoop zelf wel goed ontvangen. Zo worden de prachtige decoraties op het plafond en wanden geroemd, was iedereen te spreken over de speciale verlichting, en – ook niet onbelangrijk in een bioscoopzaal – de stoelen zaten uiterst comfortabel. Een recensent bij de opening van het gebouw weet desondanks toch nog wat kleine minpunten te vinden. Zo ontbreken er asbakjes en missen er bij de letters op de gevel de accenten op de naam Grand Théâtre.

De gouden jaren van de film

Op 24 april 1930 vindt de officiële opening plaats van het Grand Theatre. Haar hoogste verlangen met de Russisch-Duitse steractrice Olga Tschechowa is de eerste film die op het witte doek komt. Als pauzeprogramma treedt de cabaretier Alex de Haas op, waarna nog een film wordt vertoond om de avond af te sluiten.

In augustus van datzelfde jaar is er ook voor het eerst een film met geluid te zien in de bioscoop. Maar om het publiek te laten wennen aan de overstap van stomme film naar geluidsfilm, besluit het Grand Theatre de eerste tijd beide typen film te laten zien: 'zodat het strijkje, zonder hetwelk vele liefhebbers zich geen bioscoop kunnen voorstellen, niet het veld behoeft te ruimen.'

Van 1930 tot 1977 dient het gebouw als bioscooptheater met ongeveer 800 zitplaatsen. Maar er worden ook bokswedstrijden georganiseerd en voorstellingen gehouden van naoorlogse artiesten als Wim Kan, Toon Hermans en André van Duin.

In de jaren zeventig krijgt het Grand Theatre het steeds moeilijker, met name door de groeiende concurrentie van grote bioscoopconcerns. De filmhuur is voor de bioscoop niet meer op te brengen en in november 1977 sluit het 'Grand' haar deuren. De laatste film die vertoond werd, was Merlijn de Tovenaar. Deze titel heeft nog jaren na de sluiting de gevel op de Grote Markt versierd.

Alternatief cultuurpaleis

Drie jaar lang staat het Grand Theatre leeg, tot de nacht van 30 op 31 mei 1980. Dan wordt het pand wordt gekraakt door een groep cultuurliefhebbers, waaronder de latere artistiek leider Jan Stelma. De kraakactie een protest tegen het gebrek aan speel- en repetitieruimte voor kunstenaars in Groningen. Het Grand Theatre zou met zijn achtergrond een uitstekende plek zijn voor cultuur. Het gebouw is echter in handen van een projectontwikkelaar die op deze plaats winkels en huizen wil bouwen.

De actiegroep 'Ruimte voor Kultuur' organiseert een weekend lang een cultureel programma in het Grand Theatre met muziek en theateroptredens. 'Ruimte voor Kultuur' heeft op dat moment nog geen plan voor de lange termijn, maar omdat het weekend zo'n succes is, besluit de actiegroep het pand te herinrichten als een alternatief cultuurpaleis, voor groepen die in het officiële circuit niet of nauwelijks aan bod komen.

Tijdens de zomermaanden wordt er door de krakers gewerkt aan de noodzakelijke veranderingen: het pand stond inmiddels al meer dan drie jaar leeg en was verwaarloosd. Er komt een bouwaansluiting voor de stroom, de leidingen worden grotendeels vernieuwd, de stoelen gerepareerd, een nieuwe noodverlichting aangelegd, de foyer opgeknapt en de kelder als repetitieruimte ingericht. Jan Stelma zegt hierover in het Nieuwsblad van het Noorden in 1981: 'We willen aantonen, dat het hier voor aanzienlijk minder geld kan dan zelfs wijzelf dachten. De gemeente schat dat een theatervoorziening in dit gebouw 450.000 gulden per jaar moet kosten, wij schatten het op 200.000 gulden, maar het kan misschien voor nog minder'.

En het moet ook met minder, want de gemeente besluit begin jaren tachtig dat er wordt gekozen voor een grondige verbouwing van de Stadsschouwburg. Voor het Grand Theatre blijft geen geld over.

Groot en Grandioos

Aan het eind van de jaren tachtig ontstaan er allerlei verbouwplannen voor het Grand Theatre, ter 'professionalisering van de vrijwilligersorganisatie'. In 1987 ontstaat het plan om glazen wandpartijen voor de hele entree te plaatsen, in het kelder een café te openen en nieuwe, uitschuifbare tribunes aan te schaffen. Een verbouwing die bij elkaar 2,8 miljoen gulden moet gaan kosten. 'Grand Theater Grandioos', de vereniging voortgekomen uit de kraakactie, houdt het pand en bouwplannen echter liever in eigen beheer als waarborg voor de artistieke vrijheid. Andere, nog grootsere en duurdere plannen redden het uiteindelijk ook niet. Volgens de gemeente is de staat van onderhoud eigenlijk niet acceptabel en het geld dat beschikbaar is gaat naar de nieuwbouw van het Groninger Museum.

Uiteindelijk komt er in 1994 toch geld vrij voor een ingrijpende verbouwing van de voormalige bioscoop. Bij de verbouwing, die voor een groot deel ook een sloop is, blijven alleen de gevel en de zijmuren overeind, omdat ze ondertussen door de Staat als Rijksmonument waren aangemerkt. Bij de verbouwing werd veel waarde gehecht aan het behoud van de oorspronkelijke sfeer. De ruwe bakstenen zijmuren met tal van oude bouwsporen van de gesloopte panden - geliefde decorstukken voor de theatermakers - bleven ongedeerd.

Toekomst

Na de verbouwing in de jaren negentig is het pand intensief gebruikt als productiehuis: een plek waar ervaren en beginnende theatermakers ondersteund worden in het maken van nieuw werk. Bekende namen in het Noorden zijn door de jaren heen gesteund door het Grand Theatre: Club Guy & Roni, Sjoerd Wagenaar – maar ook festivals als Jonge Harten en Noorderzon hebben baat bij de creatieve ruimte in het gebouw.

Door landelijke bezuinigingen op het gebied van cultuur heeft het Grand Theatre het de laatste jaren moeilijk gehad. De Rijkssubsidie verdween, waardoor ongeveer de helft van de inkomsten wegviel, en daarmee vooral de financiële middelen om nieuwe voorstellingen te produceren. Maar op 1 september 2016 begint weer een nieuwe fase voor het Grand Theatre met de heropening. Met nieuwe initiatieven zal het pand, dat sinds 1930 de Grote Markt siert, zijn eeuwfeest vast halen.