Woensdagavond 19 november 2019 vond in de bibliotheek van Hoogezand, Het Kielzog, het Vrijheidscafé plaats. Marcel Nieuwenweg verwelkomde de aanwezigen en legde uit wat het doel van de bijeenkomst was. We herdenken en vieren 75 jaar bevrijding in 2020 en zijn daarvoor op zoek naar verhalen, activiteiten en initiatieven. 

Voorstelrondje

Marrie Plender trapt het rondje af en stelt zich voor als projectmedewerker van Marketing Midden Groningen. Ze zijn bezig met een folder met verhalen, met rubrieken in de krant, met een fietsroute en hebben contact met de historische vereniging in hun gebied. 4

Ginet Venema volgde. Zij werkt bij de bibliotheek het Kielzog in Hoogezand en vertelde over plannen voor het coördineren van concerten, van lezingen en van de Joodse kinderopera Brundibar, die werd opgevoerd tijdens de oorlog in Theresienstadt. 

Wim Rozema, secretaris van de historische vereniging Hoogezand volgde. Ze zijn bezig met een speciale uitgave van Pluustergoud, met daarin veel verhalen over de Tweede Wereldoorlog. 

Okkie Smit is voorzitter van de Historische Vereniging van Hoogezand en gaf aanvullingen over de plannen voor een themanummer dat in mei zal verschijnen. Naast hen zit nog een bestuurslid van de vereniging die ook meegekomen is. 

Cor Vos kreeg daarna het woord. Hij is ook lid van de Historische Vereniging, maar was die avond gekomen uit nieuwsgierigheid. Hij heeft de oorlog en de bevrijding meegemaakt in Hoogezand en kan tot op de centimeter vertellen waar de tanks positioneerden. Hij had zijn verhalen al opgestuurd naar De Verhalen van Groningen en zag ook dat ze al op de website geplaatst waren. 

Grietje Steenhuizen was er die avond bij uit naam van het 4/5 mei comité. Bram de Boer is medecomitélid van het 4/5 mei comité en vertelde dat ze bezig zijn met de voorbereidingen van een optocht en een maaltijd.

De heer Ströper was naar het bevrijdingscafé gekomen vanuit belangstelling. Familieleden van hem zaten tijdens de oorlog in het verzet, maar hij kent de verhalen alleen uit de tweede hand omdat er nooit over gesproken werd. Marjan Scholtmeijer was ook gekomen uit belangstelling. De heer Koos Leertouwer heeft de bevrijding in Groningen mee gemaakt aan de Parkweg. Hij kan verschillende verhalen vertellen en wil dat ook graag doen. Marjan Leertouwer was gekomen namens de bibliotheek in Groningen.

Rita de Beere is cultuurcoach van het onderwijs in Midden Groningen. 

Eeuwe ’t Jager was gekomen uit belangstelling voor het onderwerp. 

Helmi Kammenga is Beleidsadviseur Cultuur van Gemeente Midden Groningen. Ze vertelde over de mogelijkheden binnen de Gemeente die er zijn voor projecten. Er is een budget beschikbaar voor initiatieven die worden genomen vanuit de Gemeente. 

Nico Baarda is vrijwilliger bij de bibliotheek in Groningen en is geïnteresseerd in de geschiedenis van de joodse gemeenschap in Groningen. Anneke Tiddens was er ook namens de bibliotheek Groningen. 

Anne Wildeman was gekomen namens de Historische Vereniging van Siddeburen, samen met Alie Wiegman. 

Iconische verhalen

Sanne Meijer legde uit dat we voor het project op zoek zijn naar 75 iconische verhalen. Er is een voorlopige selectie gemaakt. Die worden aan de belangstellende voorgelegd en daar mogen opmerkingen over gemaakt worden of aanvullingen op gegeven worden. Voor Midden-Groningen legde Sanne vier verhalen voor.

Projecten

In aansluiting op het verhaal over de schuilkelder kreeg Anneke Tiddens het woord. Zij is bezig met het project Schuilkelder en met de ontwikkeling van het bekijken van de kelder met een VR-bril. De schuilkelder bestaat nog steeds, maar is niet voor iedereen toegankelijk. Met leerlingen van het voortgezet onderwijs werkt ze aan de ontwikkeling van een VR-beleving waardoor de kelder makkelijker bekeken kan worden.  

Helmi Kamminga vertelde dat de Gemeente Midden Groningen graag wil faciliteren. Ze vertelde over de hardloopgroep de Hoogezandlopers. Zij zullen het vrijheidsvuur vanuit Wageningen naar Hoogezand brengen. Ze zullen daarbij eindigen op het plein voor het Kielzog. Ook zal er op een 5 mei een optocht met praalwagens worden georganiseerd. In het Busmuseum zal een expositie worden georganiseerd over vervoer tijdens de Tweede Wereldoorlog. De expositie zal het hele jaar te zien zijn. Verder komt er een project van alle Nederlandse gemeenten van Daan Roosegaarde met een grote schaal met licht en steentjes. Bij de Fraeylemaborg wordt ook onderzoek naar het oorlogsverleden. Helmi sloot af met te zeggen dat financiële ondersteuning mogelijk is bij veel projecten.  

Afsluiting

Hierop volgde een half uur waarin de aanwezigen met elkaar in gesprek konden gaan. Daarna nam Marcel weer het woord. Er zijn verschillende mensen bij elkaar gekomen. Er werden ideeën geopperd om scholen te betrekken bij het werk van de Historische Vereniging. Ten slotte vertelde Anja Reenders nog over het project van het NIOD waarmee gezocht wordt naar unieke onbekende foto’s van de oorlog of de bevrijding. ER wordt gezocht naar 100 foto’s om een tentoonstelling meet samen te stellen die in de Tweede Kamer te zien zal zijn. Ook vertelde ze dat belangstellende voor educatie rondom het thema zich kunnen wenden tot Anna van der Molen  van het Oorlogs en Verzetscentrum Groningen. Marcel sloot de avond af.