Groningen is voorbereid op de komst van Bommen Berend, zoals de bijnaam van de bisschop luidt. Al in het begin van de zeventiende eeuw had men stadswallen aangelegd en een brede, natte gracht. Delen daarvan zijn nog terug te zien in het huidige Noorderplantsoen. Begin juni 1672 wordt Carel Rabenhaupt belast met het organiseren van de verdediging van Stad en Ommeland. Rabenhaupt is een van oorsprong Boheemse edelman die op dat moment al 70 is: een ervaren militair.  

Rabenhaupt laat een deel van het gebied rond de stad onder water zetten, zodat Von Galen alleen via het zuiden kan aanvallen. Verder laat hij twintig zware kanonnen gereedmaken en grote hoeveelheden voedsel en munitie opslaan in de stad. Bruggen aan de zuidkant van de stad laat hij afbreken. Burgers en studenten bewapenen zich en vormen compagnieën en burgerwachten.

Bourtange

Bommen Berend probeert eerst de vesting Bourtange, die langs een belangrijke toegangsweg naar Groningen ligt, te veroveren. De bevelhebber in Bourtange laat Von Galen weten dat er 200.000 kogels op hem liggen te wachten als hij zijn beleg niet opbreekt. De bisschop van Münster geeft na een paar dagen beschietingen op en wendt zijn leger tot Groningen.

Kanonnen

Op 21 juli komt het leger van Bommen Berend aan ten zuiden van de stad. Ze slaan hun kamp op bij het huidige Helpman en graven loopgraven om zo dicht mogelijk bij de stadswallen te komen. Op 27 juli begint Bommen Berend met beschietingen met kanonnen, de tactiek waar hij zijn bijnaam aan te danken heeft. Bijna een maand lang regent het onophoudelijk kanonskogels, keien en brandbommen op de stad.

Het zuidelijke gedeelte van de stad raakt zwaar beschadigd. Het brandgevaar is groot en voor elk huis moet een vat met bluswater staan. Honderden burgers vluchten naar het noorden van de stad, waar ze buiten bereik van de kogels zijn. In de gevel van eetcafé Roezemoes aan het Zuiderdiep zijn twee van Bommen Berends kanonskogels ingemetseld. Een enkele bom komt echter zelfs tot in de Ebbingestraat. In verslagen uit die tijd staan vele heldhaftige verhalen, bijvoorbeeld over twee jongetjes die in de Steentilstraat moedig een brandende bom blussen, of over een moedige uitval van burgers en studenten, waarbij ze stellingen van de vijand saboteren.

Verzwakt

Vanf 25 augustus neemt het kanonnenvuur af. Von Galen heeft zware verliezen geleden en zijn manschappen zijn teleurgesteld. Begin augustus heeft het flink geregend, waardoor er ziekten zijn ontstaan in het kamp van de aanvallers. Verwachte versterking van de keurvorst van Keulen blijft uit.

Op 27 augustus wagen enkele Groningers zich buiten de stadswallen. De treffen de loopgraven leeg aan: het grote leger van Bommen Berend geeft het op. Een dag later druipt Von Galen af en is Groningen ontzet. Terwijl de Nederlanders overal zware verliezen lijden in rampjaar 1672, blijft Groningen behouden: 'Groningen constant, behout van 't lant'.

De viering van het Groningens Ontzet is één van de vele Groningse tradities en gebruiken. Om dit levend erfgoed te bewaren ontwikkelden het Huis van de Groninger Cultuur en De Verhalen van Groningen de website www.levenderfgoedgroningen.nl. Een website waarop we verzamelen wat Gronings is. Niet alleen de viering van Groningens Ontzet is typisch voor onze streek, maar ook klederdracht, neuten schaiten, paasvuren, de Groningse taal, en zelfs de bierdouche tijdens Noorderslag. Bezoek de website en ontdek welke tradities en gebruiken typisch Gronings zijn en waar ze vandaan komen.