Groningen Stad

1815

Dirk Uipko Stikker (1897-1979): Vrijpostig Zakenman

De Winschotenaar Dirk Stikker werd op 21 april 1961 secretaris-generaal van de NAVO. In die hoedanigheid vergaderde hij regelmatig met bijvoorbeeld de Amerikaanse president Kennedy, bondskanselier Adenauer van Duitsland en de Britse premier Macmillan. Als secretaris-generaal van de NAVO maakte hij zich berucht door zijn 100-urige werkweek, dat hij ook van zijn naaste medewerkers verwachtte. “Daar draait men in Groningen de hand niet voor om”, zei hij regelmatig.

Dirk Uipko Stikker (1897-1979): Vrijpostig Zakenman

Het pand aan de Munnekeholm waarin ooit de Twentsche Bank gevestigd zat, waar Stikker's carrière begon. Foto: Sanne Meijer

Voorafgaand aan zijn ambt als secretaris-generaal van de NAVO was hij directeur van Heineken, richtte hij zowel de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD) als de Stichting voor de Arbeid op, vervulde hij de functie van minister van Buitenlandse Zaken, ambassadeur in London en won hij menig golftoernooi. En dat is nog niet alles. Toen Stikker in 1948 minister van BuZa werd, gaf hij meer dan 70 nevenfuncties op.

Winschoten en Groningen

Dirk Stikker werd op 5 februari 1897 in Winschoten geboren. Zijn vader had een effectenfirma. Stikker had van jongs af aan een zwakke gezondheid, waardoor hij zo nu en dan een semester doorbracht op een kostschool of een kuuroord in Zwitserland. Ondanks zijn medische problemen behaalde Stikker in Groningen zonder oponthoud een gymnasiumdiploma en studeerde vervolgens vol overgave rechtsgeleerdheid aan de Rijksuniversiteit Groningen. Na zijn afstuderen trouwde hij met Catharina Paulina van der Scheer en ging aan het werk bij de Twentsche Bank, die toen aan de Munnekeholm was gevestigd.

Heineken

In 1934 werd Stikker benoemd tot regionaal directeur van de Twentsche Bank in Haarlem. Vrijwel direct na zijn aantreden kreeg hij een directiefunctie bij bierbrouwerij Heineken aangeboden. Die functie weigerde hij eerst aan te nemen, maar toen hem vervolgens de balans van het bierbedrijf onder ogen kwam nam hij de functie toch aan. Stikker loodste Heineken nagenoeg ongeschonden door de Tweede Wereldoorlog.

Daarnaast legde Stikker nog tijdens de oorlog het fundament van wat de Stichting van de Arbeid zou worden. Het feit dat hij ook fungeerde als voorzitter van de Centraal Sociale Werkgeversverbond en van de Raad van Bestuur in Arbeidszaken droeg daar aan bij.

<p>Dirk Stikker.&nbsp;Bron: Wikimedia Commons</p>

Dirk Stikker. Bron: Wikimedia Commons

Liever bier dan water

Stikker was van mening dat het naoorlogse Nederland beter bestuurd kon worden. Daarom richtte hij in het voorjaar van 1946 de Partij Van De Vrijheid op, die twee jaar later zou opgaan in de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (VVD) waarvan Stikker de eerste voorzitter werd. Vervolgens werd hij minister van Buitenlandse Zaken onder het eerste en tweede kabinet Drees. Oorspronkelijk werd hem het ministerschap van Verkeer en Waterstaat aangeboden, maar dat weigerde hij naar eigen zeggen omdat ‘iemand die uit het bier komt niets meer met water te maken wil hebben’.

NAVO

Tijdens zijn ministerschap speelden er twee cruciale kwesties. Ten eerste speelde er de Indonesische onafhankelijkheidsstrijd, en ten tweede werd Nederland onder zijn bewind lid van de NAVO. Door zijn diplomatieke vaardigheden op de juiste manier in te zetten wist Stikker zich goed door allerlei situaties heen te manoeuvreren. Zijn diplomatieke carrière eindigde uiteindelijk op één van ’s werelds hoogst haalbare positie: die van secretaris-generaal van de NAVO. Tot zijn grote spijt moest hij door zijn zwakke gezondheid de functie in 1964 al naast zich neerleggen. Vervolgens heeft hij een huis gekocht aan het Comomeer in Italië. Daar heeft hij nog bijna vijftien jaar genoten van zijn pensioen. Na zijn overlijden is hij vlakbij zijn geboortehuis in Winschoten begraven.