Groninger IJkpunt 4: Het veen wordt gekoloniseerd
Door kolonisatie van de veengebieden daalt de bodem wat leidt tot wateroverlast. Om het water af te voeren ontstaan de eerste waterstaatswerken en zijlvesten.
Aan het einde van de 9e eeuw koloniseert men vanuit het wierdengebied en vanaf de oeverwallen van veenriviertjes de randen van het veen. Aanvankelijk bedrijft men succesvol roggebouw, maar de noodzakelijke ontwatering en blootstelling aan de lucht (oxidatie) resulteren in bodemdaling. Als antwoord hierop trekken de bewoners verder het veen in. Dat gaat goed totdat men kolonisten ontmoet die vanaf een ander punt het veen zijn ingetrokken. Het resultaat is een verkaveling van het land in eindeloze stroken.