Na de bevrijding van de stad Groningen op 16 april 1945 vluchtten de Duitse troepen naar Delfzijl. Daar werden ze al snel van twee kanten ingesloten. Toch waren de Duitse soldaten niet van plan om zich zomaar over te geven. In de laatste weken werd er hevig gevochten in de regio rondom Delfzijl, die door de Canadezen de ‘Delfzijl Pocket’ werd genoemd. Ten noorden van de havenplaats voltrok de strijd zich in en rond de dorpen van de voormalige gemeente Bierum. Op 2 mei 1945 klonken in Farmsum, iets ten zuiden van Delfzijl, de laatste schoten van de Tweede Wereldoorlog in Nederland.

De route

De Zesdorpentocht voert langs de historische dorpjes en door het prachtige weidse landschap van de Eemsdelta. Onderweg lees je indrukwekkende oorlogsverhalen. Niet alleen verhalen over de bevrijding, maar ook over verzet, onderduikers, militaire strijd en het alledaags leven ten tijde van de Tweede Wereldoorlog. In elk dorp vind je een informatiebord met daarop een bijzonder verhaal. De brochure, met daarin de route en de verhalen, is vanaf oktober 2020 verkrijgbaar bij verschillende VVV winkels en informatiepunten in de regio.

“Wo ist der Junge?” | Verzet in Bierum

Aan de Spijksterweg in Bierum stond de boerderij van de familie Omta. Oudste zoon Fokko zat tijdens de oorlog in het verzet, maar moest onderduiken. Dat deed hij in een schuilhol op de boerderij van zijn ouders. Na enkele mislukte pogingen was de Duitse Sicherheitsdienst (SD) in september 1944 vastbesloten om Fokko te vinden. “Wo ist der Junge?” schreeuwden de soldaten tegen Fokko’s vader Aldert Derk Omta.

Verder lezen
 

“Eén ding ben ik nooit vergeten” | Onderduikers in Godlinze

Op boerderij De Pannekoek van de familie Kruger was het een komen en gaan van vluchtelingen, net als op veel andere boerderijen in de omgeving. De jongste dochter van de familie Kruger, herinnerde zich later: “Eén ding ben ik nooit vergeten: al die vluchtelingen die recht op onze boerderij afkwamen, midden door de velden vanuit Holwierde en Nansum.”

Verder lezen
 

“Holwierde bis zum letzten Mann verteidigen” | Gevechten in Holwierde

Holwierde werd tussen 23 en 29 april 1945 geteisterd door onophoudelijk kanonnenvuur. De Duitse batterijcommandant had namelijk de orders gegeven: “Holwierde bis zum letzten Mann verteidigen”.

Verder lezen

“Nog geen katapult om op ons te schieten” | Meidagen in Krewerd

In de provincie Groningen werd in de meidagen van 1940 niet veel gevochten. Jan Teuben uit Krewerd raakte zijn vrachtwagen kwijt aan het Nederlandse leger tijdens de Slag om de Afsluitdijk. Een paar weken later vond hij zijn wagen en reed deze terug naar Krewerd. De Nederlandse militairen hadden toch “geen katapult om op ons te schieten”.

Verder lezen
 

“Ze schrokken zich lam, ik ook” | Eén van de laatste oorlogsnachten in Losdorp

Tijdens één van de laatste oorlogsnachten struikelde Johannes ‘Jo’ Olinga, na zijn tijd als onderduiker lid geworden van de Binnenlandse Strijdkrachten, over een aantal gesneuvelde Canadese soldaten. De Canadese Rode Kruissoldaten hadden Olinga als gesneuvelde aangezien. “En net op het moment dat ze mij wilden optillen, kwam ik overeind. Ze schrokken zich lam, ik ook.”

Verder lezen
 

“Het was apmoal vot” | De munitieloods van Spijk

In Spijk vielen, bijna anderhalve maand na de bevrijding, nog zeven oorlogsslachtoffers. Op 12 juni 1945 bleek de munitieloods aan de Losdorpsterweg compleet te zijn weggeblazen. “Het was apmoal vot,” herinnerde Doeke Pijper zich later in een documentaire Spijk in rouw. Het was allemaal weg.

Verder lezen

Extra: De bunkers van Nansum

Nansum is eigenlijk geen dorp, maar een gehucht bij Holwierde. De luchtafweerbatterij die daar ooit stond was één van de zwaarste luchtafweerbatterijen op Nederlands grondgebied.

Lees verder